Magnez dla dzieci. Przyczyny i objawy niedoboru magnezu w diecie dzieci oraz dostępne formy suplementacji
Nie tylko dorośli, lecz również dzieci potrzebują magnezu do prawidłowego funkcjonowania. W poniższym artykule przyjrzymy się znaczeniu tego pierwiastka w kontekście rozwoju dziecka, zależnościom między poziomem magnezu w organizmie dzieci a ich zachowaniem, zapotrzebowaniu na magnez u dzieci, a także źródłom tego składnika mineralnego w diecie i alternatywnym (poza dietą) formom jego uzupełniania.
Wpływ magnezu na rozwój dziecka
Magnez ma niebagatelne znaczenie w kontekście rozwoju organizmu dziecka. Istnieją naukowe dowody na to, że magnez wspiera prawidłowy rozwój kości u dzieci 1. W badaniach stwierdzono zależność między spożyciem magnezu a zawartością minerałów w kościach i ich gęstością mineralną 2 To niejedyna funkcja, jaką magnez spełnia w organizmie dziecka. Mięśnie potrzebują tego składnika mineralnego, by się kurczyć, a nerwy, by wysyłać i odbierać bodźce. Dzięki niemu serce bije w stałym rytmie, a układ odpornościowy pozostaje silny 3. Jednak ze spożycia magnezu wynika też szereg innych korzyści dla zdrowia dziecka.
Jak już wspomnieliśmy, magnez gra istotną rolę we właściwym rozwoju dzieci i oddziałuje pozytywnie na ich zdrowie fizyczne. To jednak nie wszystko. W badaniach udowodniono, że sprzyja także utrzymaniu sprawności psychicznej. Zgodnie z opinią Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), opracowaną w oparciu o dowody naukowe, magnez pomaga w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania psychicznego, wpływając tym samym korzystnie na takie funkcje, jak pamięć, zdolność koncentracji, uczenie się i rozumowanie 4.
Zapotrzebowanie na magnez u dzieci
Przyjrzyjmy się temu, od jakich czynników zależy ustalone dzienne zapotrzebowanie dzieci na magnez i w jaki sposób mierzy się poziom tego pierwiastka w organizmie.
Na początek warto wspomnieć o tym, jakie jest dzienne zapotrzebowanie na magnez u dzieci w na różnych etapach rozwoju. Według norm europejskich, w przypadku dzieci obojga płci w wieku od roku do trzech lat dzienne zapotrzebowanie na magnez wynosi 170 mg. U dzieci między trzecim a 10 rokiem życia wzrasta już do 230 mg. Podział według płci następuje w przedziale wiekowym od 10 do 18 lat – chłopcy z tej grupy powinni przyjmować 300 mg magnezu dziennie, a dziewczynki 250 mg 5. Według norm polskich, zapotrzebowanie na magnez u dzieci jest jeszcze wyższe – u dzieci pomiędzy 1 a 3 rokiem życia wynosi 80 mg, pomiędzy 4 a 9 rokiem życia wzrasta do 130 mg, a w wieku 10-12 lat wynosi 240 mg. Starsi chłopcy powyżej 13 roku życia mają zapotrzebowanie na poziomie 410 mg, a dziewczęta 360 mg magnezu na dobę 6.
Powyższe wartości to zalecane dobowe dawki magnezu. Są jeszcze wskaźniki określające normy poziomu magnezu we krwi – wynoszą one zazwyczaj od 1,7 do 2,1 mg/dL w odniesieniu do dzieci i od 1,5 do 2,2 mg/dL w przypadku noworodków, przy czym wyniki mogą odbiegać od siebie w zależności od laboratorium 7. Chociaż stężenie magnezu we krwi jest najczęściej stosowaną w tym przypadku miarą, to kwestią dyskusyjną jest, na ile użyteczny to wskaźnik jego poziomu w organizmie 6. We krwi znajduje się bowiem tylko niewielka część całkowitej zawartości magnezu obecnego w organizmie – większość składowana jest w kościach (ok. 60%) i mięśniach (ok. 25%) 5, co sprawia, że stwierdzenie faktycznego poziomu magnezu w organizmie może stanowić pewne wyzwanie.
Naturalne źródła magnezu
Magnez kryje się w wielu powszechnie dostępnych produktach spożywczych. Aby zaspokoić dzienne zapotrzebowanie dziecka na magnez, warto pomyśleć o włączeniu ich do diety syna lub córki.
- chleby pełnoziarniste i zboża (brązowy ryż, kaszę jaglaną),
- orzechy (migdały, nerkowce, brazylijskie),
- orzeszki ziemne i masło orzechowe,
- rośliny strączkowe i pestki,
- produkty sojowe (mleko, mąkę, tofu),
- warzywa, zwłaszcza ciemnozielone warzywa liściaste (karczochy, botwinę, awokado itd.),
- owoce (banany, suszone morele itd.) 8.
Do produktów żywnościowych bogatych w magnez zaliczyć można m.in.:
Przyczyny niedoboru magnezu w diecie u dzieci
W badaniach przeprowadzonych wśród dzieci i nastolatków w Polsce stwierdzono niższe od normy spożycie magnezu u znacznej liczby uczestników w każdej grupie wiekowej. Ogólnie zbyt niskie spożycie magnezu zaobserwowano szczególnie u dziewcząt w wieku 10-12 i 16-18 lat. Z danych tych wynika, że w przypadku sporej grupy dzieci i młodzieży wskazana jest dieta bogatsza w magnez i wymienione wyżej źródła tego składnika, gdyż ich niewystarczające spożycie może prowadzić do niedoboru magnezu. Z uwagi na to, że głównym źródłem tego pierwiastka są produkty zbożowe, przypuszcza się, że grupą szczególnie narażoną na niedobór magnezu mogą być dzieci z celiakią (na diecie bezglutenowej) 9. Istotnym czynnikiem obniżającym poziom magnezu u dzieci może być także stres. Gdy organizm wydziela hormony stresu przez dłuższy czas, wywołuje to postępującą utratę magnezu 10.
Jeśli zastanawiasz się, czy twoje dziecko cierpi na niedobór magnezu, zapytaj, co mu dolega i przyjrzyj się jego zachowaniu. Do wczesnych objawów niedoboru magnezu zalicza się m.in. rozdrażnienie, nerwowość 10, utratę apetytu, nudności, wymioty, zmęczenie i osłabienie 11. W miarę postępowania problemu mogą wystąpić uczucia odrętwienia i mrowienia czy skurcze mięśni 11.
W tej części artykułu zastanowimy się nad tym, w jaki sposób zwiększyć spożycie magnezu u dziecka.
Dobrze zbilansowany jadłospis, bogaty w mikro- i makroelementy, ma niebagatelne znaczenie dla rozwoju i zdrowia dziecka – dlatego najpierw powinno się zadbać o właściwą podaż magnezu z dietą. Jeśli jednak masz powody, by sądzić, że twoje dziecko ma za mało magnezu w diecie, uzupełnianie tego składnika mineralnego przy pomocy preparatów może okazać się dobrym pomysłem. W pracach naukowych udowodniono, że doustne przyjmowanie magnezu zwiększa stężenie magnezu we krwi 10.
Jaki jest dobry magnez dla dzieci?
Oferta preparatów z magnezem dostępnych w aptekach jest bardzo szeroka. Znajdziemy w niej produkty zarówno o statusie leku, jak i suplementu diety. Warto mieć na uwadze to rozróżnienie, gdyż składniki aktywne w lekach wykazują działanie farmakologiczne, a dawki składników w suplementach diety uzupełniają dietę w niezbędne składniki żywieniowe takie, jak magnez12.
Preparaty z magnezem dostępne są na rynku w różnych postaciach, również takich przygotowanych z myślą o dzieciach i nastolatkach. Walory smakowe tego typu produktów pozwalają na łatwiejsze stosowanie wybranego produktu.
Magnez w formie tabletek do żucia może być atrakcyjnym sposobem na doustne uzupełnianie magnezu u dzieci. Tabletki do żucia skierowane do dzieci są smaczne i wyglądają zachęcająco – niektóre np. przypominają zwierzęta 13. To jednak niejedyne ich atuty. Przede wszystkim są łatwe w podawaniu 14. Także suplementy z magnezem w formie tabletek do żucia nie wymagają połykania, co czyni je bardziej przystępnymi dla małych dzieci. Kolejną zaletą tabletek do żucia z magnezem jest wygoda – nie trzeba popijać ich wodą jak konwencjonalnych tabletek.
Jaki magnez dla nastolatków?
Zapotrzebowanie na magnez u nastolatków jest wyższe niż u młodszych dzieci. Ponadto wraz z wiekiem wzrastają zewnętrzne wymagania wobec młodych ludzi, co może powodować stres w szkole czy też przed egzaminami. Stąd tak istotny jest wybór właściwego preparatu z magnezem dla nastolatków. W tym wieku nadal można stosować preparaty przeznaczone dla mniejszych dzieci, a w przypadku braku problemu z połykaniem, można rozważyć stosowanie preparatów w formie tabletek.
Suplementy diety z magnezem dla dzieci – stosowanie
Nie zapomnij, że suplementy diety z magnezem nie zastąpią zdrowej diety. Podając je dziecku, miej też na uwadze zalecane stosowanie tego makroelementu opisane w naszym artykule.
Pamiętaj, że dzienne dawki magnezu dla dzieci będą się różnić w zależności od wieku, etapu rozwoju, a w niektórych przypadkach także od płci. Najlepiej przyjmować magnez razem z posiłkiem, by zwiększyć jego wchłanianie 15.
Stosowanie magnezu u dzieci do 3 lat
U dzieci w wieku czterech lat zalecane spożycie magnezu wzrasta z 80 mg (to zalecana dawka w grupie 1-3 lata) do aż 130 mg na dobę 6. W przypadku zbyt małej ilości magnezu w diecie dziecka, można rozważyć podanie suplementów diety z magnezem w postaci dostosowanej do dziecka, np. tabletek do żucia.
Stosowanie magnezu u dzieci od 4 lat
U dzieci w wieku czterech lat zalecane spożycie magnezu wzrasta z 80 mg (to zalecana dawka w grupie 1-3 lata) do aż 130 mg na dobę 6. W przypadku zbyt małej ilości magnezu w diecie dziecka, można rozważyć podanie suplementów diety z magnezem w postaci dostosowanej do dziecka, np. tabletek do żucia.
Stosowanie magnezu u dzieci od 13 lat
W przypadku dzieci powyżej 13 roku życia, zapotrzebowanie na magnez rośnie w przypadku chłopców do 410 mg na dobę, a w przypadku dziewcząt do 360 mg na dobę 6. Dzieci w tym wieku mogą nadal stosować preparaty przeznaczone dla mniejszych dzieci, a w przypadku braku problemu z połykaniem, można rozważyć stosowanie preparatów w formie tabletek.
- European Food Safety Authority. ‘Scientific Opinion on the substantiation of a health claim related to magnesium and contribution to normal development of bone pursuant to Article 14 of Regulation (EC) No 1924/2006’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2013.3331
- Journal of Bone and Mineral Research. ‘Magnesium Metabolism in 4-Year-Old to 8-Year-Old Children’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/jbmr.2021
- Harvard Health Publishing. ‘What you should know about magnesium’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/what-you-should-know-about-magnesium2
- European Food Safety Authority. ‘Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to magnesium and “hormonal health” (ID 243), reduction of tiredness and fatigue (ID 244), contribution to normal psychological functions (ID 245, 246), maintenance of normal blood glucose concentrations (ID 342), maintenance of normal blood pressure (ID 344, 366, 379), protection of DNA, proteins and lipids from oxidative damage (ID 351), maintenance of the normal function of the immune system (ID 352), maintenance of normal blood pressure during pregnancy (ID 367), resistance to mental stress (ID 375, 381), reduction of gastric acid levels (ID 376), maintenance of normal fat metabolism (ID 378) and maintenance of normal muscle contraction (ID 380, ID 3083) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006’. Accessed on October 23, 2024. Available from: https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.2903/j.efsa.2010.1807
- European Food Safety Authority. ‘Scientific Opinion on Dietary Reference Values for magnesium’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.2903/j.efsa.2015.4186
- Jarosz M. et al. ‘Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie’. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020. Accessed on October 22, 2024. Available from: https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/normy_zywienia_2020web.pdf
- University of Rochester Medical Center. ‘Magnesium (Blood)’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=167&contentid=magnesium_blood
- University of Rochester Medical Center: Golisano Children's Hospital. ‘Magnesium-Rich Foods’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://www.urmc.rochester.edu/childrens-hospital/nutrition/magnesium-foods.aspx
- Wojtasik A. ‘Suplementy magnezu i potrzeba ich stosowania w dietach dzieci zdrowych i z celiakią’. Accessed on October 22, 2024. Available from: https://bibliotekanauki.pl/articles/825838.pdf
- National Library of Medicine. ‘Magnesium Status and Stress: The Vicious Circle Concept Revisited’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7761127/
- National Institutes of Health. ‘Magnesium. Fact Sheet for Health Professionals’. Accessed on October 23, 2024. Available from: https://ods.od.nih.gov/factsheets/Magnesium-HealthProfessional/-content/uploads/2023/02/NMJ_Magnesium_A-Review-of-Clinical-Use-and-Efficacy.pdf
- Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Wąbrzeźnie. ‘Suplementy diety czy leki?’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://www.gov.pl/web/psse-wabrzezno/suplementy-diety-czy-leki
- ResearchGate. ‘Chewable Tablets: A Review of Formulation Considerations’. Accessed October 23, 2024. Available from: https://www.researchgate.net/publication/347966529_Chewable_Tablets_A_Review_of_Formulation_Considerations
- National Library of Medicine. ‘Safety of chewable tablets for children’. Accessed October 23, 2024. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK69030/
- UPMC Children’s Hospital of Pittsburgh. ‘Pediatric Magnesium (Mag-Ox®) Uses and Side Effects’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://www.chp.edu/our-services/transplant/liver/education/medications/magnesium-oxide-mag-ox
- National Library of Medicine. ‘Magnesium nutrition of infants’. Accessed on September 22, 2024. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7669512/
MAT-PL-2402546
Nasze produkty
*Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu Magne B6®: 15 lipca 1999 r.
(ChPL Magne B6® 04/2024)