Metody radzenia sobie ze stresem u dzieci w szkole i na studiach

  • Stres
  • Stres w szkole

  5 min czytania

Udostępnij artykuł

Link do

Stres w szkole i na studiach – skąd się bierze?
Zrozumienie źródeł stresu
Komunikacja z dzieckiem
Wspieranie zdrowego stylu życia
Dbanie o zdrową dietę
Uzupełnianie magnezu
Techniki relaksacyjne
Wsparcie społeczne

Gdy spoglądamy wstecz na dzieciństwo i pierwsze lata młodości, zazwyczaj kojarzymy je z uczuciem beztroski. Do głowy przychodzą nam głównie pogodne i ciepłe wspomnienia, np. letnich wakacji, pierwszej miłości czy chwil z bliskimi przyjaciółmi. Z perspektywy czasu wydaje nam się, że stres czy zmartwienia są raczej problemami dorosłych. Nic bardziej mylnego – przecież wszystkim nam zdarzało się pokłócić z kolegą czy koleżanką, złamać zasadę ustaloną przez rodziców czy nauczycieli albo denerwować się nadchodzącym sprawdzianem czy egzaminem. Dlatego jeśli dostrzegasz objawy stresu u swojego dziecka i zastanawiasz się, jak mu pomóc, koniecznie przeczytaj nasz artykuł.

Stres w szkole i na studiach – skąd się bierze?

Uczniowie i studenci mają swoje problemy i nie są one mniej poważne niż ich pracujących na pełny etat rodziców. Matura, sesja, chęć zdobycia jak najwyższych ocen, pragnienie dostania się na dobrą uczelnię, myślenie o tym, co zrobić dalej ze swoim życiem – wszystkie te czynniki powodują stres u dzieci w szkole i dorastających ludzi.1 Stres jest reakcją psychiki i organizmu na zdarzenie zewnętrzne1 i naturalnym uczuciem, które może pomóc młodej osobie stawić czoła wyzwaniu, motywując ją do ciężkiej pracy – na przykład przed ważnym egzaminem.2 Taki stres z reguły przemija wraz ze zdarzeniem, które było jego przyczyną. Jeśli jednak nie ustępuje przez dłuższy czas, może podnosić ciśnienie krwi, osłabiać układ odpornościowy i prowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym.3 Nie martw się jednak na zapas. Dzięki nam dowiesz się, jak pomóc zdenerwowanemu dziecku, zanim negatywne skutki stresu w szkole czy na studiach dadzą o sobie znać.

Zrozumienie źródeł stresu

Problemy dzieci i młodych osób mogą być różne w zależności od grupy wiekowej i etapu edukacji. Jednakże niektóre zmartwienia są wspólne dla większości z nich. Z badania przeprowadzonego przez urząd komisarza ds. dzieci w Anglii wynika, że dwóm trzecim osób w wieku od 8 do 17 lat doskwiera stres w szkole (zwłaszcza z powodu zadań domowych i egzaminów).4 Ponadto wiele dzieci martwi się opinią innych na swój temat i dokuczaniem ze strony koleżanek czy kolegów.4 Jednocześnie nastolatki muszą zmagać się z gwałtownymi zmianami w swoim ciele, a nieraz również ze swoją tożsamością płciową, którą dopiero odkrywają.1 Kolejnym źródłem napięć w dzisiejszych czasach są media społecznościowe, gdyż mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne młodych osób oraz ich poczucie własnej wartości5 i potęgować problemy charakterystyczne dla wieku dojrzewania, takie jak presja rówieśnicza. Do tego trzeba wziąć pod uwagę globalne kryzysy ostatnich lat. Według statystyk prawie połowa nastolatków odczuła nasilenie stresu na skutek pandemii koronawirusa,1 która z dnia na dzień wprowadziła do szkół zdalne nauczanie. Na samopoczucie nastolatków negatywnie rzutować mogą też konflikty zbrojne i ocieplenie klimatu,1 wzmagając ich obawy o to, w jakim świecie przyjdzie im żyć, gdy dorosną.

Obawy o przyszłość nieobce są również studentom wyższych uczelni, którzy zmuszeni są we wciąż młodym wieku podejmować poważne decyzje. Niepewność i presja w związku z koniecznością wyboru ścieżki kariery może wywoływać lęk i stres, podobnie jak mierzenie się z wysokimi oczekiwaniami wykładowców czy rywalizacja z rówieśnikami.6 Stres na studiach mogą wywoływać też kwestie finansowe. Łączenie nauki z koniecznością zarabiania na czesne i codzienne utrzymanie może stanowić duże wyzwanie – zwłaszcza w przypadku osób, dla których studia wiązały się z przeprowadzką.6

Powyższych powodów stresu u dzieci i młodzieży nie da się łatwo wykluczyć. Dlatego właśnie wspieranie ich w trudnych chwilach jest tak istotne. Na szczęście znamy kilka sprawdzonych sposobów, dzięki którym możesz pomóc twojemu synowi czy twojej córce lepiej radzić sobie ze stresem i nerwami.

Komunikacja z dzieckiem

Jak radzić sobie ze stresem u dziecka? Po pierwsze rozeznaj się w sytuacji. Jeśli twoje dziecko przejawia lub skarży się na objawy stresu – bóle głowy czy brzucha, odkładanie obowiązków na później lub niechęć do szkoły7 – zareaguj na nie. Usiądźcie do rozmowy, by wspólnie dotrzeć do źródła stresu i znaleźć właściwe rozwiązanie problemu. Może właśnie zbliża się matura? W takim wypadku poradź dziecku, jak radzić sobie ze stresem przed egzaminem. Przede wszystkim jednak daj mu do zrozumienia, że może na ciebie liczyć. Możesz przywitać je uśmiechem, gdy wróci do domu i podać mu szklankę wody. Niech wie, że o nim myślisz.8

Wspieranie zdrowego stylu życia

Odpowiedni tryb życia ma niebagatelne znaczenie w kontekście panowania nad stresem u nastolatków i dzieci. Przede wszystkim zadbaj o to, by twoje dziecko się wysypiało. W zależności od wieku młodzież potrzebuje mniej lub więcej wypoczynku – osobom w wieku od 6 do 12 lat zaleca się od dziewięciu do dwunastu godzin snu, a nastolatkom – od ośmiu do dziesięciu. Zwróć też uwagę na to, by twoje dziecko przeznaczało na aktywność fizyczną co najmniej godzinę dziennie, miało kontakt z przyrodą3 i czas na zajęcia pozaszkolne7 (ale też nie przemęczało się przez przepełniony grafik).

Dbanie o zdrową dietę

Z obserwacji niektórych rodziców wynika, że jedzenie o wysokiej zawartości tłuszczu i cukru – takie jak słodycze, czekolada, burgery i chipsy – oraz napoje energetyzujące i cola sprawiają, że dzieci stają się nadaktywne i drażliwe, a ich nastrój niestabilny. Z pewnością zdrowa i zbilansowana dieta wspomoże dobre samopoczucie twojego syna czy twojej córki.9

Uzupełnianie magnezu

Waszym sprzymierzeńcem w radzeniu sobie ze stresem w szkole jest również magnez. Według ustaleń naukowców istnieje zależność między niedoborem magnezu a niską odpornością na stres, przy czym długotrwale odczuwany stres może prowadzić do deficytu tego składnika mineralnego w organizmie,10 bo w chwilach napięcia nasze ciała zużywają go więcej niż zwykle. O niedoborze magnezu mogą świadczyć objawy takie jak zmęczenie, drażliwość i nerwowość – tak samo daje o sobie znać stres. Dlatego dobrym sposobem na zwalczenie tych objawów – wspólnych dla stresu i niedoboru magnezu – może być przyjmowanie doustnych preparatów zawierających magnez.10

Techniki relaksacyjne

Pamiętaj, by nie narzucać swojemu dziecku dodatkowej presji, jeśli przechodzi właśnie nerwowy czas. Aby rozładować stres, spróbujcie za to wykonywać razem ćwiczenia relaksacyjne. Te strategie mające na celu poprawę fizjologicznej reakcji na stres11 są skuteczne w przeciwdziałaniu objawom stresu. Badanie na grupie ponad dwudziestu studentów z północnej Francji wykazało spadek poziomu odczuwanego stresu wśród uczestników sesji relaksacyjnej z użyciem metody Jacobsona i skanowania ciała.12 Polega ona na aktywnym skurczaniu, a następnie rozluźnianiu mięśni w jednej części ciała i skupianiu uwagi na występujących tam miejscowo uczuciach.13 Do technik relaksacyjnych zaliczyć też można np. medytację, jogę i tai chi.11

Wsparcie społeczne

To zrozumiałe, że jako rodzic czujesz odpowiedzialność za swoje dziecko i chcesz doradzić mu, jak radzić sobie ze stresem w szkole. Z drugiej strony nie jesteś jedyną osobą w jego otoczeniu, która może mu w tym pomóc. Na pewno dobrze zrobisz, umawiając się na rozmowę z nauczycielem czy pedagogiem szkolnym,7 podczas której wspólnie popracujecie nad rozwiązaniem problemu. A jeśli to nie wystarczy albo twój syn czy córka już od dłuższego czasu zmaga się ze stresem, udajcie się razem do lekarza. Twoje dziecko będzie ci wdzięczne za wsparcie i nauczy się pomagać innym, gdy tylko zauważy, że mogą potrzebować pomocy.

Nasze produkty

*Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu Magne B6®: 15 lipca 1999 r.

(ChPL Magne B6® 04/2024)

W Tobie jest siła!

Znajdź ją z Magne B6®

Przeczytaj naszego bloga

MAGNE B6®, tabletki powlekane, 48 mg jonów magnezu w postaci magnezu mleczanu i 5 mg witaminy B6. Wskazania: niedobór magnezu. Występowanie tych objawów może wskazywać na niedobór magnezu: nerwowość, drażliwość, wahania nastroju, łagodny lęk, niepokój, przejściowe uczucie zmęczenia, ospałość, zaburzenia snu w niewielkim nasileniu; objawy lęku, takie jak kurcze przewodu pokarmowego lub kołatanie serca (bez zaburzeń serca); kurcze mięśni, mrowienie, drganie powiek. Uzupełnienie magnezu może złagodzić te objawy. W przypadku braku poprawy po miesiącu stosowania leku, kontynuowanie leczenia nie jest zalecane. 
Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o. grupa Sanofi
{ChPL 04/2024}

Magne B6 Forte, tabletki powlekane, 100 mg jonów magnezu w postaci cytrynianu magnezu i 10 mg witaminy B6. Wskazania: niedobór magnezu. Występowanie tych objawów może wskazywać na niedobór magnezu: nerwowość, drażliwość, wahania nastroju, łagodny lęk, niepokój, przejściowe uczucie zmęczenia, ospałość, zaburzenia snu w niewielkim nasileniu; objawy lęku, takie jak kurcze przewodu pokarmowego lub kołatanie serca (bez zaburzeń serca); kurcze mięśni, mrowienie, drganie powiek. Uzupełnienie magnezu może złagodzić te objawy. W przypadku braku poprawy po miesiącu stosowania leku, kontynuowanie leczenia nie jest zalecane.
Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o. grupa Sanofi
{ChPL 07/2024}

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.