Wahania nastroju – czym są i jak sobie z nimi radzić
Wahania nastroju to gwałtowne zmiany w zakresie silnych emocji, którym towarzyszy trudność w regulacji tych zmian czy też ich skutków w postaci konkretnych zachowań.1 Wpływ na ich występowanie często mają czynniki zewnętrzne – w końcu za nasze nastawienie do siebie, innych i świata jako takiego często odpowiadają okoliczności, w których przychodzi nam żyć. Z tej perspektywy każdy z nas jest narażony na wahania nastroju, a ich dynamika bywa różna w zależności od indywidualnych cech i predyspozycji.2
Przyczyny wahań nastroju
Na co dzień przeżywamy wiele emocji, które mogą wywoływać wahania nastroju. Zdarza się, że konkretna sytuacja lub informacja w jednej chwili zmienia nasze samopoczucie o 180 stopni. Dotyczy to zarówno naszego życia zawodowego i prywatnego, jak i wydarzeń z otaczającego nas świata, na które nie mamy wpływu. Jednak nie wszyscy reagujemy tak samo na te same bodźce.
Do huśtawek nastroju mogą prowadzić m.in.:
- choroby i dolegliwości bólowe;3
- stres;3
- niezdrowa dieta [3];3
- używki;3
- zmiany hormonalne (np. wahania nastroju w ciąży lub przed okresem u kobiet, a także w okresie menopauzy);4
- ograniczona aktywność fizyczna;5
- problemy ze snem;6
- przyjmowane leki;6
- znaczące zmiany w życiu;7
- wytrącające z równowagi wydarzenia.7
Objawy wahań nastroju
Wahania nastroju mogą przybierać różną postać. Do charakterystycznych objawów8,9 obniżonego nastroju należą m.in.:
- zmęczenie i brak energii;
- obniżona samoocena;
- nerwowość;
- problemy ze snem;
- problemy z koncentracją;
- pesymizm.
Epizody tak rozumianego obniżonego nastroju przeplatają się z okresami, w których u osoby doświadczającej wahań nastroju obserwuje się dobre samopoczucie, przejawiające się zadowoleniem z życia, poczuciem równowagi życiowej i spokojem. Gdy dynamika wahań nastrojów jest większa, może to prowadzić do stanu nadzwyczajnej radości i podniecenia, który charakteryzuje się:
- obniżoną potrzebą snu;
- wysoką aktywnością społeczną;
- impulsywnością;
- wysokim poziomem energii.10
Tego typu huśtawki nastroju mogą nieść za sobą konsekwencje w życiu codziennym osoby, której dotyczą. Niekontrolowana chwiejność emocjonalna może odcisnąć się piętnem na relacjach z rodziną i przyjaciółmi czy też przełożonymi i współpracownikami. Dlatego tak istotne jest właściwe rozpoznanie problemu i dążenie do ciągłej – a nie tylko chwilowej – równowagi. Jeśli zauważasz, że twoje nastroje przechodzą z jednej skrajności w drugą, skontaktuj się z lekarzem.
Sprawdzone sposoby na wahania nastroju
Wahania nastroju nie muszą oznaczać poważnych problemów zdrowotnych. W pewnym zakresie są zjawiskiem naturalnym3 i nie przeszkadzają zanadto w codziennym funkcjonowaniu. Świadczą o tym, że potrafimy właściwie reagować na zmieniającą się dynamicznie rzeczywistość. Dlatego nie trzeba się ich bać ani wstydzić. Pamiętaj, by nie tłumić ich w sobie ani nie wypierać. Wiele da ci za to praca nad samoświadomością. Warto nauczyć się dociekać, skąd biorą się nasze emocje, co je wywołuje, gdzie leży ich źródło. Może w tym pomóc np. prowadzenie dziennika.3 W ten sposób lepiej zrozumiesz siebie i o wiele łatwiej będzie ci panować nad swoimi emocjami.
Zastanów się nad tym, co przynosi ci spokój ducha i wewnętrzną równowagę w chwilach gdy czujesz, że wahadło twojego samopoczucia wychyla się w stronę obniżonego nastroju. Pamiętaj też, by nie wymagać od siebie zbyt wiele. Gdy w życiu pojawiają się problemy, mamy całkowite prawo czuć się nimi przytłoczeni i nie radzić sobie z nimi. Rozmawiaj z bliskimi i sygnalizuj im swoje emocje – to sprzyja stabilności emocjonalnej. Jeśli to konieczne, nie bój się poprosić kogoś, by wyciągnął do ciebie pomocną dłoń.
W stabilizacji nastroju decydującą rolę grają również:8
- prawidłowa higiena snu;
- aktywność fizyczna;
- zdrowa dieta;
- ograniczenie przyjmowania substancji pobudzających (np. kofeina, alkohol, cukier, nikotyna, inne używki).
Te zmiany na poziomie stylu życia i podstawowych nawyków powinny ci pomóc. Aby lepiej radzić sobie z wahaniami nastroju, warto też stosować techniki relaksacyjne, np. wykonywać ćwiczenia oddechowe czy medytować.3 Niezwykle ważne jest zachowanie właściwego balansu pomiędzy pracą, życiem osobistym i przyjemnościami, tak aby nie przeciążać organizmu i psychiki.
Jeżeli powyższe sposoby na wyciszenie i odzyskanie równowagi okażą się niewystarczające, udaj się do psychiatry lub psychoterapeuty. Specjaliści zdrowia psychicznego z pewnością pomogą ci stanąć na nogi. Psychoterapia może korzystnie wpłynąć na twoje codzienne życie, a psychiatra przepisać – o ile to konieczne – dopasowane do twojej sytuacji środki farmakologiczne.
Rola magnezu w stabilizacji nastroju
Kolejnym czynnikiem, który może pomóc ci wzmocnić odporność na wahania nastroju i ograniczyć ich amplitudę, jest odpowiednia podaż magnezu. Ten składnik mineralny jest odpowiedzialny nie tylko za wiele procesów w ludzkim organizmie, lecz także za nastrój, emocje i reakcje na bodźce z otoczenia. W badaniach kojarzy się niedobór magnezu z objawami charakterystycznymi dla obniżonego samopoczucia psychicznego,11 takimi jak drażliwość,12 a wahania nastroju mogą być objawem niedoboru magnezu.
Ponieważ organizm ludzki nie wytwarza magnezu samodzielnie, konieczne jest spożywanie pokarmów bogatych w magnez – jednak przyswajanie tego pierwiastka z diety wynosi raptem ok. 50%.13 Do niedostatecznej podaży magnezu z pożywienia przyczyniają się też inne czynniki:
„Technologiczna obróbka powoduje niemal całkowitą utratę magnezu i innych składników mineralnych zawartych w nieprzetworzonej żywności. W krajach wysoko uprzemysłowionych podaż magnezu z żywnością zmniejszyła się drastycznie w XX wieku. […] Średnie spożycie magnezu w tych krajach jest niewystarczające i często znacznie mniejsze niż zalecane dobowe dawki […] tego pierwiastka. Pokarmy z dużą zawartością tłuszczów, błonnika, fitynianów zmniejszają wchłanianie magnezu w przewodzie pokarmowym prawdopodobnie poprzez absorbowanie pierwiastka i zmniejszenie jego stężenia docierającego do jelita. Nadmiar fosforanów w pokarmach zwiększa wydalanie magnezu. Do niedoborów magnezu w organizmie mogą doprowadzić także nadużywanie alkoholu i kawy oraz diety redukujące (ubogobiałkowa, z dużą zawartością błonnika czy bogata w wapń, który zmniejsza wchłanianie magnezu) […]. Alkohol spożywany w nadmiarze zaburza wchłanianie i zwiększa zapotrzebowanie na magnez”.11
Dlatego właśnie przyjmowanie magnezu w postaci preparatu może pomóc ci uzupełnić jego niedobór w organizmie, a co za tym idzie – opanować wahania nastroju.
Inne powody wahań nastroju
Niewykluczone, że za występowanie huśtawek nastroju odpowiada choroba, która przejawia się chwiejnością emocjonalną. W tej kwestii pomoże ci twój lekarz pierwszego kontaktu, który w razie potrzeby skieruje cię do właściwego specjalisty.
Jeśli wahania nastroju utrzymują się u ciebie długotrwale – zwłaszcza jeśli wydają się nie mieć konkretnej przyczyny – koniecznie zgłoś się do psychiatry, który postawi właściwą diagnozę problemu.
Nie bagatelizuj tej kwestii. Wdrożenie odpowiedniego leczenia poprawi twoją jakość życia, wpływając korzystnie nie tylko na twoje samopoczucie, lecz również na relacje z otoczeniem.
- Frontiers in Psychiatry. ‘Mood Instability and Irritability as Core Symptoms of Major Depression: An Exploration Using Rasch Analysis’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.frontiersin.org/journals/psychiatry/articles/10.3389/fpsyt.2016.00174/full
- National Library of Medicine. ‘Mood instability: significance, definition and measurement’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4589661/
- UCLA Health. ‘Are mood swings interfering with your life?’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.uclahealth.org/news/are-mood-swings-interfering-with-your-life
- UVA Health. ‘Frequency of Premenstrual Anxiety, Mood Swings a Public Health Issue, Study Finds’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://newsroom.uvahealth.com/2022/09/06/premenstrual-anxiety-mood-swings-public-health-issue-study-finds/
- Harvard Health Publishing. ‘More evidence that exercise can boost mood’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/more-evidence-that-exercise-can-boost-mood
- Harvard Health Publishing. ‘Is that mood change a sign of something more serious?’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/is-that-mood-change-a-sign-of-something-more-serious
- National Health Service UK. ‘Feeling low?’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.nhs.uk/every-mind-matters/mental-health-issues/low-mood/
- World Health Organization. ‘Depressive disorder (depression)’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression
- National Health Service UK. ‘Low mood, sadness and depression’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.nhs.uk/mental-health/feelings-symptoms-behaviours/feelings-and-symptoms/low-mood-sadness-depression/
- National Health Service UK. ‘Cyclothymia’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/cyclothymia/
- Via Medica Journals. ‘Magnez — rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://journals.viamedica.pl/arterial_hypertension/article/viewFile/38318/26939
- National Library of Medicine. ‘Magnesium intake was inversely associated with hostility among American young adults’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8098670/
- Dietetycy.org.pl. ‘Jak zwiększyć przyswajanie magnezu’. Accessed April 25, 2024. Available from: https://dietetycy.org.pl/jak-zwiekszyc-przyswajanie-magnezu/
- Mental Health America. ‘Mental health during global conflict’. Accessed May 20, 2024. Available from: https://mhanational.org/crisis/global-conflict
MAT-PL-2401524-1.0-07.2024
Nasze produkty
Magne B6® Forte
Lek z podwójną dawką magnezu na objawy niedoboru magnezu, który nasilaobjawy stresu.
Magne-B6®
Zmęczenie i stres
Suplement diety z ashwagandhą – rośliną, która wzmacnia odporność na stres i utrzymuje balans emocjonalny.
*Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu Magne B6®: 15 lipca 1999 r.
(ChPL Magne B6® 04/2024)
W Tobie jest siła!
Znajdź ją z Magne B6®
Niedobór magnezu - objawy, przyczyny i leczenie
Niedobór magnezu może prowadzić do skurczów mięśni, zmęczenia i zaburzeń snu. Dowiedz się, jak uzupełnić jego poziom w organizmie, aby poprawić swoje samopoczucie.
Dlaczego uzupełnianie magnezu jest ważne dla organizmu?
Za co odpowiada magnez w organizmie człowieka i dlaczego jego prawidłowe uzupełnianie jest ważne? Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się więcej.
Jak uzupełnić niedobór magnezu - zacznij już dziś!
Jeśli dotyczy Ciebie niedobór magnezu, warto zacząć działać już dziś. Dowiedz się, jakie są przyczyny, objawy i jak mu zaradzić.
MAGNE B6®, tabletki powlekane, 48 mg jonów magnezu w postaci magnezu mleczanu i 5 mg witaminy B6. Wskazania: niedobór magnezu. Występowanie tych objawów może wskazywać na niedobór magnezu: nerwowość, drażliwość, wahania nastroju, łagodny lęk, niepokój, przejściowe uczucie zmęczenia, ospałość, zaburzenia snu w niewielkim nasileniu; objawy lęku, takie jak kurcze przewodu pokarmowego lub kołatanie serca (bez zaburzeń serca); kurcze mięśni, mrowienie, drganie powiek. Uzupełnienie magnezu może złagodzić te objawy. W przypadku braku poprawy po miesiącu stosowania leku, kontynuowanie leczenia nie jest zalecane.
Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o. grupa Sanofi
{ChPL 04/2024}
Magne B6 Forte, tabletki powlekane, 100 mg jonów magnezu w postaci cytrynianu magnezu i 10 mg witaminy B6. Wskazania: niedobór magnezu. Występowanie tych objawów może wskazywać na niedobór magnezu: nerwowość, drażliwość, wahania nastroju, łagodny lęk, niepokój, przejściowe uczucie zmęczenia, ospałość, zaburzenia snu w niewielkim nasileniu; objawy lęku, takie jak kurcze przewodu pokarmowego lub kołatanie serca (bez zaburzeń serca); kurcze mięśni, mrowienie, drganie powiek. Uzupełnienie magnezu może złagodzić te objawy. W przypadku braku poprawy po miesiącu stosowania leku, kontynuowanie leczenia nie jest zalecane.
Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o. grupa Sanofi
{ChPL 07/2024}
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.